In de Week van de Veiligheid vestigen MKB-Nederland en VNO-NCW de aandacht op het verschijnsel afpersing.
1. Voorkomen: hoe doe je dat?
- Check je investeerders
Ondernemers moeten daarom zorgen voor weerbaarheid, en preventieve maatregelen uitvoeren. Denk daarbij aan het checken van een investeerder, het uitvoeren van digitale updates, beveiliging van bedrijfsinformatie, doorvragen bij een aanbod. - Maak thuiswerken veilig
Digitale veiligheid is vaak nog een ondergeschoven kindje. Veel mensen werken thuis en dus komt het vaak voor dat medewerkers inloggen via hun privélaptop in de kantooromgeving. Het thuisnetwerk is vaak minder goed beveiligd. Via een hack in de thuiscomputer kan vervolgens in het bedrijfssysteem worden ingebroken. Schuif de kwestie dus niet door naar de IT-afdeling maar maak het Chefsache, zegt Hans de Vries, directeur bij het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). - Installeer tweestapsverificatie
Met een paar simpele handelingen, kun je de risico’s aanzienlijk verminderen. Stel bijvoorbeeld altijd een tweestapsverificatie in, waarbij je om in te loggen bijvoorbeeld altijd een extra code via je telefoon ontvangt. Met zo’n ‘dubbel slot’ wordt het voor een hacker veel lastiger om je systeem binnen te dringen. - Test je medewerkers uit
Jaag je medewerkers eens flink de stuipen op het lijf door ze een zogenaamde phishing test te sturen. Met behulp van een IT-beveiligingsbedrijf kun je proberen je personeel op zo’n nep-phishing-mail te laten klikken. Dat vergeten ze nooit meer.
2. Herkennen: hoe doe je dat?
- Een te gek aanbod
Afpersing kan verschillende verschijningsvormen hebben en daarom is het voor een ondernemer ook niet altijd makkelijk te herkennen. Het begint vaak met een aanbieding die ‘te mooi om waar te zijn’ is. Bijvoorbeeld iemand die aanbiedt om je huur twee maanden vooruit te betalen. In cash. Op het eerste gezicht aantrekkelijk, maar dikke kans dat zoiets eindigt met een hennepkwekerij in jouw loods. Kortom: als een aanbod ‘te gek’ klinkt, dan is het dat meestal ook.
3. Handelen: hoe doe je dat?
- Zet je schaamte opzij!
De ervaring leert dat ondernemers die worden afgeperst, vaak het meest terughoudend zijn in het doen van aangifte. Angst en schaamte dat er ze erin zijn getrapt, weerhouden hen ervan om naar de politie te stappen. Terwijl juist belangrijk is dat slachtoffers wél naar buiten treden, omdat het anders niet ophoudt. Zet dus je schaamte opzij en onderneem actie! - Bel de vertrouwenslijn
Er is hulp beschikbaar en het is belangrijk dat je hulp zoekt als je met afpersing te maken hebt. De Vertrouwenslijn Afpersing kan daarbij van dienst zijn. Hier zitten speciaal opgeleide mensen klaar om ondernemers – ook anoniem – hulp, advies en handelingsperspectief te bieden, zowel bij fysieke als digitale vormen van afpersing. Medewerkers van de Vertrouwenslijn kunnen ook contact leggen met politie en justitie. - Gebruik anti-gijzelsoftware
Zijn je computersystemen gehackt en wordt er losgeld gevraagd? Bijvoorbeeld in crypto’s? Dan ben je het slachtoffer geworden van een ransomware-aanval. Europol biedt ondernemers gratis software tegen aanvallen van ransomware. Al 10 miljoen mensen maakten gebruik van de tools van No More Ransom om zich te bevrijden van gijzelsoftware. - Betaal niet!
Het gevraagde geld betalen of doen wat de crimineel wil, zal het afpersen vermoedelijk niet stoppen. De afpersers zijn dan succesvol en zullen daardoor mogelijk verder gaan. Ga daarom niet in op de eisen van de afperser: betaal niet! - Doe aangifte
Ook al kan de stap naar de politie groot zijn, vanwege schaamte of angst voor de dader: toch is het belangrijk om de afpersing zo snel mogelijk te melden. Daarmee voorkom je dat de situatie nog ernstiger wordt en vergroot je de pakkans. Doe dus altijd direct aangifte bij de politie. Je bent niet de enige: tussen 2010 en 2021 is het aantal aangiftes van afpersing ruim verdubbeld naar 2.200 per jaar.
De Vertrouwenslijn Afpersing is 7 dagen per week van 10.00 – 17.00 uur te bereiken op nummer 0800 2800 200.