Wat betekent de nieuwe pensioenwet voor zelfstandigen? Herman Kapelle, senior adviseur en hoogleraar, vertelt je er meer over in dit artikel.
Wat is uw betrokkenheid bij de Wet toekomst pensioenen (Wtp)?
Vanuit meerdere functies ben ik betrokken bij de Wtp. Allereerst als Senior Adviseur bij Aegon NL. Daarnaast maak ik als bijzonder hoogleraar Fiscaal Pensioenrecht deel uit van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de VU Amsterdam. Vanuit dit expertisecentrum becommentarieerden wij eerst de internetconsultatieversie en vervolgens het uiteindelijke wetsvoorstel. Namens het Verbond van Verzekeraars participeerde ik in een paar werkverbanden. Bijvoorbeeld het Werkverband Fiscaal Kader. Tenslotte maakte ik deel uit van het ‘Wetenschappelijk beraad’. Dit is een gezelschap van twaalf hoogleraren dat de Stuurgroep Wtp ondersteunde en adviseerde.
Wat betekent de nieuwe pensioenwet voor zelfstandige ondernemers?
Eén van de belangrijkste doelstellingen van de Wtp is het stimuleren van pensioensparen door zelfstandigen. Om dat te bereiken staan er in deze wet drie maatregelen:
- meer fiscale ruimte voor pensioenopbouw in de derde pijler.
- experimenteerruimte voor pensioenuitvoerders om pensioenregelingen in de tweede pijler open te stellen voor een vrijwillige aansluiting door zelfstandigen.
- een ruimere mogelijkheid voor het voortzetten van pensioenregelingen door zelfstandigen die eerder bij een pensioenfonds waren aangesloten.
Waar moet een zelfstandige opletten wanneer hij of zij een pensioenregeling wil regelen? En wat moet hij of zij zeker niet doen?
Goed advies is onmisbaar. Breng je huidige financiële situatie en breng je toekomstige financiële behoeften goed in beeld, voordat je een verzekering afsluit. Ga niet over één nacht ijs. Doe niet meer dan nodig is, maar zeker ook niet minder.
Wanneer is het voor een zelfstandige verstandig om in de derde pijler pensioen op te bouwen? En wanneer niet?
Een zelfstandige moet zichzelf twee vragen stellen:
1) is er voldoende geregeld voor mijn nabestaanden als ik vandaag dood ga?
2) is er voldoende geregeld als ik vandaag arbeidsongeschikt word?
Is het antwoord op één van deze vragen ‘nee’, dan is onmiddellijke actie nodig. Als dat niet zo is, heeft de zelfstandige, afhankelijk van zijn leeftijd, nog tijd om zijn oudedagsvoorziening te regelen. Maar, begin op tijd! Niet later dan rond je 30ste.
Het is niet bij voorbaat vanzelfsprekend om dat met een product met belastingvoordeel in de derde pijler te doen. Bijvoorbeeld een jonge zelfstandige met een relatief laag inkomen heeft bij het betalen van een fiscaal aftrekbare lijfrentepremie ook een relatief laag belastingvoordeel. Als hij op het moment dat hij de belaste lijfrentetermijnen ontvangt een hoger inkomen heeft, dan kan de te betalen belasting op de uitkeringen hoger zijn dan het belastingvoordeel van de premieaftrek. In dat geval kan de zelfstandige beter in ieder geval beginnen met sparen zonder belastingvoordeel.
Wat is er volgens u nodig dat zelfstandigen de komende jaren meer pensioen gaan opbouwen?
Het verruimen van de mogelijkheden in de derde pijler is een goede stap. Maar als je ziet hoe weinig zelfstandigen tot nu toe gebruik maken van de maximale premieaftrek van 13,3%, dan is het verhogen van de fiscale ruimte naar 30% onvoldoende. Zelfstandigen moeten meer worden gestimuleerd. Bijvoorbeeld door de zelfstandigenaftrek alleen toe te kennen aan zelfstandigen die aantoonbaar een adequate oudedagvoorziening hebben afgesloten. Daar was de zelfstandigenaftrek indertijd ook mede voor bedoeld.
