Een paar jaar geleden belandde Tineke bij toeval in de schoenmakerij. Toen zij de benodigde machines kon overnemen van een ondernemer die met pensioen ging, besloot zij de sprong naar een eigen zaak te wagen. Hoewel ze inmiddels zoveel klandizie heeft dat ze het amper aankan, heeft Tineke onlangs toch besloten om ermee te stoppen: “Na aftrek van de huurlasten, de stijgende energiekosten en de materiaalkosten blijft er amper iets over. Ik werk mezelf kapot voor een appel en een ei. Liever op tijd stoppen en een baan zoeken, dan dat ik me nog dieper in de schulden steek.”
Minder dan minimumloon
Tineke vindt het nog steeds een mooi vak: “Hoe mooi is het om schoenen een tweede leven te gunnen, als tegenwicht voor de wegwerpconsumptie? Alleen, dat betekent dat je qua prijs weinig speling hebt, omdat klanten vanaf een bepaald punt liever toch voor nieuwe schoenen kiezen dan voor een reparatie. Tegelijkertijd gaan de vaste kosten maandelijks door en verbruik ik veel stroom voor mijn machines. Onderaan de streep verdien ik daardoor minder dan het minimumloon, terwijl ik dagen maak van twaalf uur of langer. Qua klandizie zou ik gemakkelijk kunnen uitbreiden, maar ik heb geen geld voor personeel. Daardoor is een kip-ei-situatie ontstaan, die mij mentaal en fysiek bijna gesloopt heeft. Zo ver wil ik het niet laten komen.”
De druppel
Het besluit om te stoppen, herinnert Tineke zich nog heel goed: “Dat was op Prinsjesdag vorig jaar, toen het kabinet aankondigde enkele aftrekposten voor kleine zelfstandigen af te schaffen. Dat was voor mij de druppel, want daardoor werd het wel heel erg moeilijk om iets op te bouwen. In de coronaperiode kwam ik niet voor steun in aanmerking, dus toen ben ik een lening aangegaan. Ik heb keihard gewerkt om die schuld af te lossen. Mijn sociale leven ben ik in die tijd verloren. Ik sportte niet meer en mijn gezondheid ging hard achteruit. Toen ik zag dat de situatie niet vol te houden was, heb ik bij allerlei instanties aangeklopt voor advies. Iedereen begreep me, maar niemand kon me helpen. Daardoor heb ik nu deze beslissing moeten nemen.”
Geen spijt
“Toen ik het besluit eenmaal genomen had, heb ik alle vaste contracten opgezegd en een volledige investerings- en inkoopstop doorgevoerd. Ik doe alleen nog wat dringend nodig is en hou zo net het hoofd boven water. Met de verkoop van mijn voorraden en machines kan ik er misschien nét schuldenvrij uitkomen. Spijt heb ik niet. Ik heb er echt alles aan gedaan om het vol te houden. Boos en gefrustreerd was ik lange tijd wel, omdat er voor mijn gevoel niet naar de kleine ondernemer geluisterd wordt. Gelukkig heb ik al diverse banen aangeboden gekregen. Bij een baas kan ik een beter salaris verdienen, zonder dat ik mezelf over de kop werk. Ik ga er het beste van maken.”
———————
Tip van Tineke
“Stel jezelf de vraag of de onderneming jou kan opleveren wat je eruit wilt halen, zowel financieel als qua tijdsinspanning en voldoening. Welke opofferingen ben je bereid te doen, wat is voor jou vol te houden? Dat is voor iedereen anders.”
