Pieter Kiveron is Global Pensions and Benefits Director bij AkzoNobel. Hij is onder andere (samen met een collega) projectleider en contactpersoon vanuit de werkgever met het ondernemingspensioenfonds. Hij werkt op persoonlijke titel mee aan dit artikel. Over de transitie naar het nieuwe pensioenstelsel stelden wij Pieter een aantal vragen.
Wat betekent de Wet toekomst pensioen (Wtp) voor jou vanuit werkgeverperspectief?
Niets doen is geen optie. De pensioenregelingen moeten uiterlijk 1 januari 2028 aan de nieuwe wetgeving voldoen. Een pensioentoezegging is niet eenzijdig te wijzigen en uitvoeringsproblemen zijn geen excuus om de regeling eenzijdig te wijzigen, op te schorten of te beëindigen.
Wat vind je het belangrijkste in de Wet toekomst pensioenen?
Dat het nieuwe pensioenstelsel transparanter is voor de deelnemers en eerlijker tussen generaties.
Een belangrijke keuze is de eventuele eerbiedigende werking van de leeftijdsafhankelijke premiestaffel. Hoe kijk jij hier tegenaan? Wat zijn afwegingen om hier wel of juist niet voor te kiezen?
Het wel eerbiedigen leidt tot verschillen in de arbeidsvoorwaarde pensioen tussen medewerkers afhankelijk van hun datum van indiensttreding. Het kan ook als effect hebben dat voor oudere medewerkers de pensioenregeling met een vast premiepercentage bij andere werkgevers veelal slechter zal zijn.
Bij niet eerbiedigen is een compensatie nodig. Dit leidt tot extra kosten. Terwijl de wetgever juist een voor werkgever budgetneutrale overgang naar de Wtp beoogt.
Als je als werkgever niet voor de eerbiedigende werking kiest, dan is er het vraagstuk van compensatie. Hoe kun je die insteken? Wat zijn de voor- en nadelen van iedere vorm?
Compenseren kan in salaris, buiten pensioen om. Nieuwe medewerkers hoeven niet in aanmerking te komen voor deze compensatieregeling. Een afweging is dat geld bedoeld voor pensioen dan op een andere wijze besteed kan worden door medewerkers.
Compenseren in de vorm van pensioen heeft als belangrijk kenmerk dat ook nieuwe medewerkers daarvoor in aanmerking komen. Dit is lastig te budgetteren en een belangrijk aandachtspunt voor werkgevers zolang de compensatieregeling van kracht is.
Waar zijn werkgevers nu mee bezig in de transitie?
Werkgevers die dichter bij de transitiedatum komen zijn de communicatie met medewerkers aan het intensiveren. Ook zijn zij volop bezig met de implementatie van processen en procedures. De processen en procedures moeten goed afgestemd zijn met de pensioenuitvoerder en de salarisadministrateur. The devil is in the details.
Welke andere partijen worden betrokken bij de implementatie?
We zien externe juridisch adviseurs ingeschakeld worden voor de controle van concept-contracten/overeenkomsten en voor de controle van processen en procedures op compliance. Daarnaast zien we externe zakelijke dienstverleners op het gebied van financiële planning die tegen een aantrekkelijk tarief kwalitatief goede pensioen- en financieel-inzicht-gesprekken kunnen voeren met medewerkers. Pensioen wordt ten slotte persoonlijker.
Hoe communiceren grote werkgevers met hun medewerkers over de transitie?
In nauwe samenwerking met de pensioenuitvoerder (pensioenfonds, verzekeraar, PPI) communiceren grote en kleinere werkgevers met hun medewerkers over de transitie. Bij grote corporate bedrijven vaak met de inzet van een communicatiecommissie met vertegenwoordigers van de pensioenuitvoerder en aangesloten werkgevers. Wij zien het gebruik van meerdere soorten media, meertalig bij internationale organisaties en niet te vergeten fysieke/online informatiebijeenkomsten
Hoe ga je om met pensioen voor expats?
De overgang naar de Wtp is voor expats alleen van belang als zij deelnemen aan de Nederlandse pensioenregeling van hun werkgever. Multinationale werkgevers en hun pensioenuitvoerders zullen in het Nederlands en in het Engels communiceren.
Wat komt er extra bij kijken als je een groot internationaal bedrijf bent?
Voor een groot internationaal bedrijf met haar hoofdkantoor buiten Nederland kan het een extra uitdaging zijn om goedkeuring te krijgen voor het ontwerp en de kosten van een nieuwe pensioenregeling onder de Wtp. In het buitenland wordt veelal minder voor pensioen ingelegd dan bij ons. Het Nederlandse pensioenstelsel blijft uniek en heeft uitleg nodig. Daarnaast kan het besluit om wel of niet in te varen voor een werkgever belangrijke financiële consequenties hebben als wordt gerapporteerd onder andere boekhoudstandaarden dan IFRS of NL GAAP.
Wat is je opgevallen?
De Wet toekomst pensioenen is een goed doordachte wet, die zelfs in de Tweede Kamer artikel voor artikel is behandeld. Dan zie je bij de uitvoering toch nog zaken die verduidelijkt moeten worden. Bijvoorbeeld bij het overbrengen van het arbeidsongeschiktheidspensioen van een pensioenfonds naar een verzekeraar. Of dat zaken uitgebreider beschreven moeten worden, zoals bandbreedtes om de evenwichtigheid van invaren af te meten. Ook hier geldt: the devil is in the details.
Welke tips heb je voor andere werkgevers?
Het is van belang om goed te luisteren naar elkaar in het transitieproces. Er zijn veel gremia. Houdt de communicatiekanalen met ieder open. Maak het een samenspel van stakeholders, zoals indien van toepassing de vakbonden en de ondernemingsraad, het pensioenfondsbestuur en de eventuele vereniging van gepensioneerden, waarbij zij zich gehoord weten. Dat draagt bij aan een evenwichtige overgang voor actieve deelnemers, slapers en gepensioneerden.
Zorg ook dat je de vastlegging op orde hebt zodat het hele besluitvormings- en inrichtingsproces reproduceerbaar is voor als daar later vragen over komen. Tip: zorg dat de methodiek van je audittraject vooraf is goedgekeurd door een specialist (financieel directeur of accountant). Dan weet je zeker dat het proces adequaat is vastgelegd.
